ASTIM
ASTIM
İÇİNDEKİLER
- Astım Nedir?
- Alerjik Astım Nedir?
- Çocuğumun Astım Olduğunu Nasıl Anlarım, Astım Belirtileri Nelerdir?
- Astım Nedenleri Nelerdir?
- Astıma Neden Olan Etkenlerden Nasıl Korunabiliriz?
- Astım Nasıl Teşhis Edilir?
- Astım Tedavisi Nedir?
- İmmünoterapi Nedir?
- Astımla Yaşam?
Astım Nedir?
Astım akciğerlerimiz ve burnumuz arasında havanın geçtiği yollarda etkili olan, nefes almayı zorlaştıran kronik inflamutuar bir hastalıktır. Astımlı hastaların akciğerindeki bronşlarda mikrobik olmayan iltihaplanmalar gözlemlenir.
Bu İltihaplanmalar dış etkenlere (alerjenler,duman,soğuk hava, egzersiz, koku, ev tozları ve akarlar) karşı verilen bir yanıttır. Astım hastası bir kişi bu ve benzeri etkenlere maruz kaldığında solunum yolu etrafındaki düz kaslar kasılır, solunum yolları hassaslaşır ve hücreler mukus adı verilen salgının üretilmesi için uyarılır. Kasların kasılması ve mukusun artmasıyla hava yolu daralır kişide tekrarlayan öksürük ve hışırtılı nefes alma gözlemlenir. Astım Alerjik faktörlere bağlı olarak alerjik astım olabileceği gibi alerjik faktörlerden bağımsız da gelişebilir.
Alerjik Astım Nedir?
Alerjik astım kişinin sigara dumanı parfüm(koku) yemek, toz gibi alerjik faktörlerle gelişen bir astım türüdür. Kadınlarda erkeklere göre daha sık rastlanır. Alerjik faktörlerin daha fazla olduğu bahar aylarında alerjik astımının görülme sıklığı artar.
Çocuğumun Astım Olduğunu Nasıl Anlarım, Astım Belirtileri Nelerdir?
Öncelikle bilinenin aksine astım her yaşta görülebilen bir hastalıktır. Astım genellikle dışarıdan etkenlerle ortaya çıkmaktadır. Egzersiz, alerjen ya da kimi kimyasallar eşliğinde oluşan astım ataklarında aşağıdaki bulgular gözlemlenebilir:
Kuru ve balgamsız öksürük
Nefes darlığı
Soluk alıp verirken ıslık veya hırıltı sesi
Göğüste ağrı veya sıkışma
Astım hastaları bu ataklar arasında genelde rahattırlar. Astımın tetiklendiği durumlarda ise şikayetler gece veya sabaha karşı daha şiddetli seyreder.
Astım Nedenleri Nelerdir?
Astım, nedeni hala araştırılan kesin bir neden bulunamamış bir hastalıktır. Astımın genetik, enfeksiyon, çevresel etken ve kişinin tıbbi durumuna bağlı geliştiği düşünülmektedir. Ayrıca yapılan araştırmalar sonucunda aşağıda verilen astımı tetikleyen bazı nedenler ve risk altındaki gruplar bulunabilmiştir:
Alerjen maruziyeti (Polen, Evcil hayvanlar,Toz akarları…)
Egzersiz
Yoğun sigara dumanına maruz kalmak
Aşırı sıcak veya aşırı soğuk hava
Hava kirliliğine maruz kalmak
Kimyasal koku ve dumanlar koklamak
Solunum yoluyla toz ve kimyasallara maruz kalan meslekler
Obezite hastaları
Stres ve duygudurum bozuklukları
Bebeklik döneminde ağır solunum yolu hastalığı geçirmek
Ailede astım varlığı
Bazı enfeksiyonlar.
Bazı ilaçların yan etkileri.
Astıma Neden Olan Etkenlerden Nasıl Korunabiliriz?
Öncelikle bu bir tedavi yöntemi değildir. Dikkat edeceğimiz adımlarla astım hastası olma ihtimalimizi düşürebiliriz ama tamamen önleyemeyiz.
Ev tozlarından ve akarlardan korunmak için: Akarlar gözle görülebilen canlılar olmadığından onlara karşı önlem almak oldukça zordur. Genellikle yastık, yatak, halı gibi ev eşyalarında daha çok bulunurlar. Akarlardan kurtulmanın yolları:
1- Haftada en az 1 kere yastık, yatak, yorgan kılıfınızı değiştirip 60 derecede yıkayınız
2- Evinizi havalandırmaya özen gösteriniz.
3- Daha çok deri ve sentetik malzemeleri tercih edin.
Polenlere karşı korunmak için:
1- Polen sezonlarında (Mart, Nisan, Mayıs) yoğun polen durumu varsa maske kullanın.
2- Klima filtrelerinizde polen tutumu yapan filtreleri tercih ediniz.
3- Yoğun polen günlerinde evinizin camlarını ve kapılarını kapatınız.
Enfeksiyonlara karşı korunmak için:
1- Her sonbaharda grip aşısı olmak.
2- Hasta insanlarla temastan kaçınmak, maske ve sosyal mesafe kullanmak.
3- Düzgün beslenme ve bağışıklık sistemini yüksek tutmak.
Egzersiz yaparken dikkat edilmesi gerekenler:
1- Soğuk ve kuru havalarda egzersiz yapmamak.
2- Egzersiz öncesinde ısınma yapmaya önem vermek.
Astım Nasıl Teşhis Edilir ?
Astım hastalığından şüphelendiğiniz takdirde hemen doktorunuzla görüşün. Hekim hastaya sorduğu detaylı sorular sonucunda ulaştığı öykü geçmişiyle veya atak sırasında yapılan bir muayene sonrasında, doktor gerekli gördüğü takdirde solunum fonksiyon testi, alerji testi, burun salgı testi ve akciğer grafisi gibi tetkiklerle astım tanısını koyar.
Astım Tedavisi Nedir?
Astım hastalığının bilinen kesin bir tedavisi yoktur. Bununla birlikte astım hastalarına ataklarını kontrol altında tutabilmeleri için bazı ilaçlar verilebilir.
Hastanın alerjik astımı varsa kişiyi ataklar sırasında rahatlatmak için kortizollü sprey tedavisi uygulanabilir. Kortizollü ilaçlar ve spreylerin yan etkileri az olduğu için yıllar boyunca güvenilir bir şekilde kullanılabilirler.
Kortizollü ilaç ve spreylerin yanı sıra beta mimetik ilaçlarda astım hastaları için kullanılan yöntemlerdendir. Beta mimetik ilaçlar broncus kaslarını rahatlatarak astım hastalarının nefes almalarını kolaylaştırır. Beta mimetik ilaçlar kısa süreli etkilerinden dolayı kortizollü ilaçlara göre daha az kullanıma sahiptirler.
İmmünoterapi Nedir?
Alerjik astım tedavisinde eğer ilaç tedavisine rağmen bulgular kontrol altına alınamıyorsa alerji aşısı (immünoterapi) uygulanabilir. Çocuklar için etkili bir yöntem olan alerji aşısı astıma neden olan alerjik maddenin vücuda küçük dozlarda belirli aralarla verilerek vücudun immün sisteminin alerjiye karşı direncinin artırılmasını sağlayan bir tedavi yöntemidir.
Astımla yaşam
Astım hastalığı kişinin yaşam biçimini değiştirmesi gereken bir hastalıktır. Alerjik astıma sahip olanların alerji etkinlerinden kaçınması, sigara ve sigara dumanından uzak durması gerekir. Sprey kullanan hastaların spreyi ne zaman ve nasıl kullanması gerektiği gibi bilgilerin hastaya doktoru tarafından gösterilmelidir. Astım hastalığını tetikleyen faktörler ne yazık ki günlük hayatımızda sıkça karşılaşabileceğimiz durumlar olduğundan yanlarında atakları sırasında doktorları tarafından verilen ilaçları bulundurmaları çok önemlidir aksi halde kişinin hastaneye götürülmesi gerekebilir.
Not : Bu metin bilgilendirme maksatlı olup; sağlık durumunuzla ilgili hekiminizin tavsiyelerini dikkate alınız..